امسال
هم مانند هر سال در ماه مبارک رمضان از تلویزیون شاهد پخش سریال هایی
بودیم که معمولا به صورت 30 قسمتی و برای این ماه مبارک ساخته می شدند؛ اما
در این بین سریال ها که توانسته بود مخاطبان زیادی را به خودش جلب کند
"دودکش" مورد توجه قرار گرفت که کارگردانی آن را محمد حسین لطیفی بر عهده
داشت و از شبکه 1 سیما به نمایش در آمد.
دودکش با شخصیت های منحصر به فرد خود و همچنین استفاده از اصطلاحاتی نو و به دور از داشتن تاثیر نادرست و معانی نادرست و
در بعضی موارد پر کاربرد در جامعه توانست مخاطب را به خود جلب کند. قصه ی
دودکش حول دو شخصیت فیروز(هومن برق نورد) و نصرت(بهنام تشکر) که در حال
حاضر یک زوج تلویزیونی شده اند؛ بیان شد دو نفری که از لحاظ شیوه زندگی یا
همان سبک زندگی در تقابل با هم بودند.
فیروز
با تمام مشکلات اقتصادی که دارد زمانی که حتی در آمپاس مالی هم قرار می
گیرد دست از کاری که با آن روزی خانواده خودش و چند کارگر دیگرش و حتی
خانواده ی برادر زنش که نصرت است را تامین می کند، بر نمی دارد و با توکل
به خدا به کمی درآمد آن راضی است و خدا را شکر می کند. حتی زمانی که لپ تاپ
دوست عالیه شکسته می شود و به رسم اخلاق خود فیروز باید امانت را درست به
صاحب آن برگرداند ولی اینجا همه ی حسابش را خرج این کار می کند که نکند حق
الناسی برگردنش بماند ولی برای خرید لپ تاپ حتی حاضر به دادن اسکونت نیز
نمی شود و او می ترسد که پولش به ربا آلود شود .
او حتی فرش های مردم را نمی گذارد که تا کنند تا مبادا به فرش ها آسیبی برسد و اندکی شکسته
شود و این اخلاق دینی فیروز از آن ناشی می شود که مبادا حق الناسی برگردنش
بماند. اما اشکالی که در فیلم و در نوع نشان دادن سبک زندگی این افراد
وجود دارد عدم پایبندی به قانون است که پایبندی به آن خود یک وظیفه ی دینی
است. برای مثال آن زمانی که فیروز برای عدم تا کردن فرش ها قانون را زیر پا
می گذارد و فرش ها از ماشین بیرون می آید که این خلاف قوانین راهنمایی و
رانندگی است و یا اینکه فیروز و خانواده اش به دنبال دور زدن قانون برای
گرفتن وانت خود بودند. این از نکاتی است که در کمتر فیلمی به درست تصویر
کردن آن اهمیت داده می شود ولی از مولفه های مهم در سبک زندگی ایرانی
اسلامی است.
اما
بر عکس فیروز، نصرت که لغز خوانی را یاد گرفته است و علاقه ای به شغل شوهر
خواهرش –فیروز- یعنی قالی شویی ندارد و همیشه دنبال راهی است که یک شبه
سود فراوانی بدست آورد وزندگیش دگرگون کند ولی همیشه در مسیرش شکست می خورد
و به هر وسیله از جمله ربا و دادن اسکونت نیز
متوسل می شود تا بتواند پولی را جور کند و با آن تجارت کند ولی هیچ وقت
نمی تواند زندگی خودش را سروسامان بدهد و خودش را از مشکلات اقتصادی و عدم
توانایی در تامین مخارج زندگی خود رها کند .
امروز
تلویزیون ما خالی از این دسته سریال هایی است که با این ظرافت و با زبان
طنز و لحنی تازه و از جنس زندگی امروز مردم و با اتفاقات روزمره که در
زندگی مردم جامعه ما رخ می دهد به مردم بفهماند که چگونه در همین گیر و
دارهای دنیای مدرن و چگونه با توکل به خدا می توان خدایی زندگی کرد و
دستورات دین را اجرا کرد و رزق و روزی حلال کسب کرد و مال مردم را نخورد.
اما از نکات دیگر زندگی فیروز عمل به این آیه ی قرآن است که خداوند در سوره نساء آیه 59 این چنین بیان کرده «اى
افراد با ایمان خدا را اطاعت کنید و پیامبر خدا و صاحبان فرمان از خود را
اطاعت نمائید اگر در چیزى نزاع کردید آن را به خدا و پیامبر ارجاع دهید اگر
به خدا و روز رستاخیز ایمان دارید، این براى شما بهتر است و عاقبت و پایان
نیکویى دارد» فیروز زمانی که با همسر خود به مشکل بر می خورد و
اندکی با همدیگر اختلاف پیدا می کنند به روحانی که می شناسد مراجعه می کند
و مشکلات خود را با او در میان می گذرد تا راه حل را روحانی مسجد محله به
او نشان دهد و از او کمک می گیرد و روحانی محله نیز هم با خانواده او و هم
با خود فیروز در رابطه این مشکل صحبت می کند تا بتواند اختلاف به وجود آمده
را برطرف کند.
و
اما شخصیت روحانی بحث چالشی دیگر فیلم است. خارج از این که می توانست از
این شخصیت بهتر انتخاب شود و به آن پرداخته شود تا هر گونه شائبه توهین و
تمسخر به روحانیت را از بین ببرد اما حقیقت این است که مثل ها و عبارات
بکار رفته از این روحانی کاملا بجا و درست زده می شد و آخوند را از قالب به
غلط تعریف شده سیما و سینما که باید شخصیت خشک و بی روح باشد خارج کرد.
نکته
که در بالا گفته شد از مسائلی است که امروز مبتلابه بسیاری از خانواده ها
است که باید در سبک زندگی اسلامی به آن توجه کرد که حتی در مسائل کوچک
زناشویی برای جلوگیری از بزرگتر شدن مشکل و حتی طلاق و داشتن آرامش در
زندگی به دستورات خداوند مراجعه کرد و از خداوند و فرستادگانش کمک گرفت. و
این ارج و ارزش نهادن به علمای دین خود سبب بزرگ داشت دین در جامعه خواهد
شد.
اما
در بین سریال های امسال ماه مبارک رمضان دودکش توانسته است که جای خود را
در بین مخاطبان باز کند و خلاء محتوایی را تا حدود زیادی پر کند گرچه این
سریال نیز ایراداتی داشته ولی در مجموع این سریال لنگه کفشی که در بیابان بدون سریال های با مفهوم سبک زندگی دینی تلویزیون است و بایدآن را غنیمت شمرد.
اما
متاسفانه سریال های سایر شبکه ها نتوانسته اند به مانند دودکش با مخاطب
ارتباط برقرار کنند و نتوانستند محتوایی دینی درستی را به مخاطب منتقل کنند
و بتوانند سبک زندگی اسلامی ایرانی متناسب با جامعه ی امروز و با همین
اتفاقات روزمره و متناسب همین دنیای امروز و با قالب مردم پسند به مخاطب
ارائه کند.
پ ن : این مطلب در خبرنامه دانشجویان ایران
دریافت